Substratın yapısı ve dokusu su tutma kapasitesi üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Daha önce bahsedildiği gibi, su tutma kapasitesi alt tabakadaki gözeneklerin türüne bağlı olacaktır. Tek gözenek boyutuna sahip bir substrat, tüm suyu belirli bir negatif basınçta veya emişte serbest bırakır. Bu nedenle, farklı negatif basınçlarda suyu serbest bırakmak için farklı gözenek boyutlarına sahip bir substrat kullanılması tavsiye edilir.

Humus gibi küçük parçacık boyutlarından oluşan bir substratta su tutma kapasitesi yüksek olacaktır. Bununla birlikte, substratın yüksek su tutma kapasitesi, bitki için daha fazla suyun mevcut olacağı anlamına gelmez. Bitki küçük parçacıklar tarafından tutulan suyu bitki almak için daha fazla enerjiye ihtiyaç duyacaktır. Ayrıca, kök solunum ve bitki büyümesi olumsuz yönde etkilenecektir.

Sonuç olarak, büyük saksılarda veya kaplarda yetiştirme yaparken ince yapılı substrat kullanılması kalın yapılı olanlara göre daha fazla su tutacağı, drenaj kapasitesinin düşük olması nedeniyle tavsiye edilmemektedir. Diğer yandan küçük hacimli ortamda büyük parçalı substrat kullanılması, su tutma kapasitesinin azalmasına diğer yandan yüksek drenaj kapasitesi yaratması nedeniyle sık sık sulama yapılması ihtiyacına neden olur.